เด็กแรกเกิดทุกคนไม่มีฟันให้เห็นในช่องปากหลายคนจึงคิดว่าฟันเป็นอวัยวะที่เกิดขึ้นภายหลังจากที่เด็กเกิดแล้ว ที่แท้จริงแล้ว ฟันน้ำนมเริ่มมีการพัฒนาการเมื่ออายุครรภ์ได้ 6 สัปดาห์ โดยกำเนิดขึ้นในช่วงเวลาที่ร่างกายทารกกำลังพัฒนากับอวัยวะอื่นๆ โดยการรวมตัวของเนื้อเยื่อเกิดเป็นปุ่มเล็กๆที่เรียกว่า “ หน่อฟัน” อยู่ภายในบริเวณที่จะเจริญเป็นกระดูกขากรรไกรบน 10 หน่อ  และอยู่ในขากรรไกรบน 10 หน่อ

     ฟันน้ำนมของเด็กเริ่มขึ้นเมื่อไร

เด็กอายุได้ประมาณ 6 เดือน  ฟันน้ำนมซี่แรกจะเริ่มขึ้นโดยทั่วไปมักขึ้นพร้อมกัน 2 ซี่ คือ ฟันซี่หน้าล่างที่อยู่กึ่งกลางของขากรรไกรล่าง มีเด็กบางคนที่ฟันอาจจะขึ้นเร็วหรือช้ากว่านี้ก็ได้บ้าง ฟันน้ำนมจะทยอยขึ้นมา

     ทำไมฟันน้ำนมผุง่ายกว่าฟันแท้

ฟันน้ำนมผุง่ายกว่าฟันแท้ เพราะมีเคลือบฟันบางกว่า และมีแร่ธาตุแคลเซียมฟอตเฟตเป็นองค์ประกอบน้อยกว่าฟันแท้  และเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้การผุของฟันน้ำนมผุลุกลามสู่โพรงประสาทฟันได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ เด็กเล็กมักกินอาหารจากการดูดขวด ทำให้ฟันแช่อยู่ในอาหารได้นาน ถ้าเป็นอาหารที่มีน้ำตาลก็จะทำให้ฟันผุง่ายขึ้นประกอบกับเด็กเล็กส่วนใหญ่แปรงฟันเอง และแปรงได้ไม่สะอาด จึงเป็นปัจจัยร่วมให้เด็กๆ มีฟันผุได้ง่ายนครบ 20 ซี่ เมื่อเด็กอายุได้ 2 -3 ปี โดยฟันน้ำนมแต่ละซี่จะมีอายุการขึ้นที่แตกต่างกัน

     ฟันผุมีผลเสียต่อเด็กอย่างไร

ฟันผุเป็นรูลึกจะทำให้เด็กปวดฟัน ไม่สามารถเคี้ยวอาหารได้ เด็กจึงไม่อยากกินอาหารมื้อหลัก รูฟันผุจะมีเศษอาหารตกค้างสะสมอยู่ เป็นแหล่งอาหารที่ดีของเชื้อโรค เชื้อโรคในรูฟันจึงเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ รูฟันผุจึงเปรียบเสมือนหลุมระเบิดของเชื้อโรค เชื้อโรคจำนวนมากสามารถแพร่กระจายไปยังส่วนต่างๆของร่างกายเด็กได้ ทำให้เกิดการอักเสบตามอวัยวะต่างๆ ที่พบได้บ่อย คือ การบวมตามบริเวณใบหน้า  และใต้คางเด็กบางคนอาจมีอาการคออักเสบ  ไซนัสอักเสบ หรือบางครั้งเชื้อผ่านไปทางกระแสเลือดทำให้เกิดการเจ็บป่วยอย่างรุนแรง เช่น  การติดเชื้อที่หัวใจ  การที่เด็กไม่สามารถกินอาหารได้ตามปกติ   อาจทำให้ได้รับอาหารไม่เพียงพอ ซึ่งจะมีผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก

     ฟันผุของเด็กสังเกตได้อย่างไร

ฟันผุในระยะเริ่มแรก จะพบว่าเคลือบฟันมีสีขาวขุ่น ด้านๆ ไม่มันวาว เหมือนเคลือบฟันที่ปกติ เมื่อการผุลุกลามถึงชั้นเนื้อฟัน สีขาวขุ่นจะเปลี่ยนเป็นหลุมสีน้ำตาล ระยะนี้ถือว่าฟันผุแล้ว การผุในช่วงนี้เด็กจะไม่ปวด แต่หากปล่อยให้มีการลุกลามเป็นรูลึก เป็นโพรงดำๆ ถึงโพรงประสาทฟัน เด็กจะปวดฟัน โดยจะมีอาการปวดเป็นครั้งคราว เป็นๆ หายๆ ทำให้เด็กต้องทนทุกข์ทรมานเป็นเวลานาน